De afgelopen weken verbleef ik in het zonnige Italië. Ik weet natuurlijk niet hoe u de vakantie doorbrengt, maar luieren, lezen, lekker eten en drinken gaan mij op enig moment vervelen. Toch ben ik daar niet uniek in. Je zou het bijna niet geloven als je niet af en toe soortgenoten tegen het lijf loopt die ook opeens zomaar over hun ‘hobby’ beginnen. Hun werk! Moet je daar workaholic voor zijn? Nee, ik denk het niet! Soms is het ontspannen nadenken over dingen die je -nu eenmaal- boeien inspirerend. Het is net als het kijken naar kunst en het wegdromen naar de diepere bedoelingen van de schilder of beeldhouwer.
Ik liep na een heerlijke lunch van kakelverse producten het dorpje in. “Er staat daar een mooie oude kerk”, vertelde mijn vrouw. Stilte, spirualiteit en de sfeer van het verleden. Mooie schilderijen met Bijbelse taferelen, beelden van allerlei Heiligen en mooie marmeren vloeren die naadloos doorlopen in altaarstukken en wanden. Een lust voor het oog. Wat een kunstzinnige ambachtslieden zijn die Italiaanse bouwmeesters toch! Het ene prachtige object volgt het ander op. Door de serene rust droom je weg naar lang vervlogen tijden. De stilte is bijna te horen. In een hoek zag ik een dame van vroeg middelbare leeftijd zich vergapen aan een prachtige muurschildering uit de zeventiende eeuw. Een kleurrijke compositie van een ‘onderwijzer’ en zijn ‘leerlingen’ in een met klassiek zuilen getooide omgeving. Wellicht het oude Rome. Bloemenpracht zorgde voor een fleurig -maar ingetogen- decor. Wat kan vakantie toch inspirerend zijn. Ik moest denken aan mijn werk. Een dissonant in deze omgeving? Geenszins! Meer een bevestiging dat onderwijs, leren en het overbrengen van kennis van alle eeuwen zijn. De dame genoot er zichtbaar van. In het Engels vroeg ik haar of zij het kunstwerk kon inschatten qua leeftijd en maker. “Ik denk dat het in de zeventiende eeuw is geschilderd en het naderhand een restauratie heeft ondergaan. Het is van ene Francesco Piattini. Een geestelijke leider en schilder die over meer dan spirituele gave beschikte”, vertelde zij.“Veelzijdige leiders laten altijd iets na”, bevestigde ik haar verhaal. “Aangenaam, ik ben Hans”. De dame stelde zich voor als Laura. Ze was hier -in de buurt- op vakantie en moest even ‘cultuur’ snuiven. Cultuur! Ik moest onwillekeurig denken aan organisatiecultuur. Soms vallen kwartjes, passen potjes op dekseltjes en komen zaken bij elkaar. Na een praatje ‘pot’ ging het al snel over kunst, cultuur, de dagelijkse professionele bezigheden en vooral inspiratie. De drijfveren van een kunstenaar en de kunst van het verbeelden. Ze bleek een vakgenoot te zijn. Daarnaast hield zij zich bezig met executive coaching en vraagstukken op het gebied van teamcoaching. Hoogleraar op een bekende business universiteit. In een eeuwenoude kerk ergens in het zonnige Italië komen dan verschillende dingen opeens bij elkaar!
In zo’n door kunst en cultuur gedomineerde omgeving komen gesprekken makkelijk op gang. “Zie je die ‘coachende figuur’ nauwgezet kijken naar zijn leerlingen. Hij spreekt met ze. Hij weet ze te bereiken. Hij zoekt naar contact en interactie. Het worden van toeschouwers deelnemers. De dynamiek straalt er vanaf”, vertelde zij mij. En inderdaad de houding van de ‘leermeester’ was dienend. ”Mooi dat je dit er zo uit weet te halen”, reageerde ik. Ik dacht na over het ’waarom’ dat vrouwen dit soort zaken beter zien dan mannen. Ben ik blind voor emotie? Of ben ik te rationeel? Ze moest lachen om mijn reactie. “Ik ben in mijn werk iemand die ook heel erg het contact zoek met de mensen die ik mag coachen. Dit zou een mooie omgeving zijn voor zo’n coachingsgesprek. Ik zoek altijd naar een situatie waarin het vraagstuk een zekere verdieping krijgt. Een reflectieve ruimte waarin mijn klant -samen met mij- zijn probleem van alle kanten weet te beschouwen. Van aanschouwen naar realiseren. Een vraagstuk verandert tijdens zo’n sessie waarbij concentratie en relativering in één vloeien. Ik zie dan vaak mijn klanten zelf het probleem oplossen, zonder dat ze dit zo bewust zijn. Door de kwaliteit van de relatie tussen klant en coach worden zaken helder. Er komen ‘als vanzelf’ nieuwe inzichten en er ontstaan vernieuwende perspectieven. Coachen is geen receptenboek waarbij de ingrediënten al vaststaan”. Het gaat juist om ruimte, eigen inbreng in een onvoorspelbare omgeving die inspiratie en speelsheid doet ontstaan!” Ze keek mij aan met een vriendelijke collegiale blik. “Of niet soms?”, sloot zij haar betoog af. Ik kon haar betoog helemaal beamen. Coaching en advies heeft alles te maken met een omgeving en setting waarin vertrouwen wordt gecreëerd. Het gaat niet om de concrete resultaten op de korte termijn. Het gaat om inzicht -vooral in de eigen problemen- en nieuwe perspectieven. “Mooi, dat wij hier in een eeuwenoud ‘bedehuis’ zo diepzinnig spreken over zulke ‘aardse’ zaken als coaching en counseling maar tegelijkertijd toch de ‘link’ weten te leggen naar dit prachtige kunstwerk”, was mijn conclusie. “Eigenlijk helemaal niet vreemd”, vervolgde zij. “Intuïtie, gevoel en de kunst van het coachen hebben namelijk alles met elkaar te maken!”
Op het terras dronken we nog een glaasje Chianti, we wisselde emailadressen uit en spraken af elkaar in Nederland nog eens te ontmoeten. Ik dacht tijdens de wandeling naar mijn auto na over de accreditatiedrift, de vaktechnische procedures en de knellende regelgeving in ons vak van coach, mediator en organisatieadviseur. Kwalificaties en titels. Monitoring, toezicht en allerlei ingewikkelde bureaucratische protocollen die ‘de kwaliteit’moeten bevorderen. Kwam het door het zonlicht, de wijn of het prettige gezelschap? Kwaliteit moet een intrinsieke kracht zijn van de adviseur. Weg met al die poespas. Gewoon weer beter kijken naar de klant. Hem helpen en coachen het (nog) beter te doen! Interesse hebben voor zijn problemen en vraagstukken. Niet alles‘dichtregelen’ maar juist openbreken. Dat is de taak van een betrokken adviseur en coach. Luisteren, analyseren en zaken op een ‘andere’ wijze benaderen. Alle energie. kennis en ervaring inzetten om op nieuwe gezichtspunten en oplossingen te komen. Net zoals die ‘leermeester’ op de muurschildering, zittend tussen je klanten, het vraagstuk op tafel en samen naar de lengte, breedte en diepte kijken voordat je te eenzijdig met een vaktechnisch oordeel komt. Geen kant en klaar recepten maar steeds weer een vernieuwende receptuur. Ik sprak later die middag over deze inspirerende ontmoeting met mijn echtgenote. Ze hoorde mijn ‘verhaal’ zwijgend aan. “Vernieuwende receptuur, dat komt mooi uit, ik heb voor het diner een tafeltje besproken bij een jonge Italiaanse kok die bekend staat om zijn innovatieve kookkunst met de familierecepten van zijn oude moeder. Ze staan samen achter ‘de kachel’ vanavond”, verraste zij mij. Ik kon niet wachten. Want naast werken -en het erover spreken en schrijven- vormen de Italiaanse keuken en de fantastische oude wijnen toch wel mijn tweede passie. Die avond genoten we van de laatste restjeszon, de overheerlijke maaltijd en de excellente wijnen en huisgestookte grappa. Onwillekeurig moest ik denken aan de onverwachte ontmoeting met de medeprofessional daar in die antieke rustgevende spirituele omgeving. Innovatieve methodieken ontwikkelen op basis van gedegen oude ‘waarden’ en begrippen. Misschien is dat wel de juiste oplossing!
Terug naar de kernwaarden van het ‘vak’ met open oog voor alle moderne methodieken, visievorming en kennisontwikkelingen. Was het de grappa die mij deed concluderen: ‘oude wijn in nieuwe zakken’!?