Het is alsof het Nederlandse winkelpersoneel collectief de afscheidsgroet ’tot ziens’ in de ban heeft gedaan. Je kunt haast geen winkel meer verlaten, of je krijgt een ‘fijne dag’ of, later in de middag, een ‘fijne avond’ dan wel, op vrijdagen, een ‘fijn weekend’ toegewenst. De alternatieven ‘goedenmiddag’ of ‘goedenavond’ hoor je al bijna helemaal niet meer, zeker niet uit de mond van vijftigminners. Deze voorheen doodgewone afscheidsgroeten worden tegenwoordig naar verluidt zelfs nogal formeel gevonden.
Bron: Trouw
‘Fijne dag’, mogelijk geïnspireerd op de Engelse pendant ‘have a nice day’, veronderstelt een zekere vertrouwelijkheid, want alleen mensen die op de hoogte zijn van elkaars wel en wee kunnen goed inschatten wanneer ze iemand ‘fijne dag!’ dan wel ‘hou je haaks!’ of ‘sterkte verder’ moeten toewensen.
Betrekkelijke vreemden daarentegen, zoals winkelbedienden en postbezorgers, zijn doorgaans niet zo goed op de hoogte van de gemoedsgesteldheid van de persoon die ze een ‘fijne dag’ toewensen en uit hun mond klinkt de afscheidswens dan ook vrijblijvend. Sterker nog, ‘fijne dag’ kan zelfs cru overkomen, bijvoorbeeld als degene tegen wie dit gezegd wordt toevallig in de rouw is of juist te horen heeft gekregen dat hij ontslagen zal worden.
Dat komt doordat ‘fijne dag’ nog lang niet zo’n afgesleten formule is als bijvoorbeeld ‘goedendag’. Pas als we bij de wens ‘fijne dag’ niet langer de associatie met een aangename dag zonder zorgen hebben, is ‘fijne dag’ een neutrale afscheidsgroet geworden. Of beter gezegd: een formaliteit.
TON DEN BOON − 09/11/13
Bron: Trouw